رنگها میتوان احساس ایجاد کرد، جلب توجه نمود یا حرف زد. با رنگ میتوان به زندگی هیجان یا آرامش بخشید. انتخاب ترکیب رنگ صحیح به شما در خلق محیطی پر از ظرافت، گرم یا آرام کمک مینماید. با رنگ میتوانید در تصویر خود حس جوانی بازیگوش را تداعی کنید. رنگها میتوانند قویترین عنصر در دستان یک طراح باشند، به شرطی که استفاده از آنها را به درستی فراگرفته باشد.
انسان هم از نظر روانی و هم از نظر جسمانی تحت تاثیر رنگ قرار دارد. ثابت شده است که رنگ قرمز باعث افزایش فشار خون میشود. در حالی که رنگ آبی به احساس آرامش در انسان کمک میکند. توانایی استفادهی دقیق و هماهنگ از رنگها به شما در خلق نتایج شگفتانگیز کمک میکند.
چرخه یا دایرهی رنگ
«چرخه یا دایره رنگ» (color wheel) اساسیترین ابزار برای ترکیب کردن رنگها است. «آیزاک نیوتون» (Sir Isaac Newton) اولین طرح دایرهای شکل رنگ را در سال ۱۶۶۶ میلادی طراحی کرد. هدف طراحی چرخهی رنگ، اطمینان از جذابیت استفاده از دو رنگ در کنار یکدیگر است. در طول سالها تغییرات بسیاری روی این چرخه انجام شده است. با این حال رایجترین مدل، چرخهی ۱۲ رنگی بر اساس مدل رنگی «RYB» است. RYB از در کنار هم گذاشتن اول اسم سه رنگ اصلی قرمز، زرد و آبی (Red – Yellow – Blow) در انگلیسی به دست میآید.
به طور سنتی، همجواری بسیاری از رنگها در کنار همدیگر به شکل چشمنوازی دیده میشود. در اصطلاح این رنگها با همدیگر در «هارمونی» (color harmonies) هستند. هارمونی رنگها از تعداد دو یا بیشتر رنگ با یک رابطهی خاص در چرخهی رنگها ساخته میشود.
رنگهای اصلی، فرعی و ترکیبی
در مدل RYB، رنگهای «اصلی یا اولیه» (primary colors) به قرمز، زرد و آبی گفته میشود. در ادامه با مخلوط کردن رنگهای اصلی، سه رنگ «فرعی یا ثانویه» (secondary colors) شامل سبز، نارنجی و بنفش ایجاد میشود. شش رنگ «ترکیبی» (tertiary colors) از ترکیب رنگهای اصلی و فرعی به دنیا میآیند.
رنگهای گرم و سرد
«رنگهای گرم» (Warm colors) تند و با انرژی هستند. این دسته از رنگها حس حرکت و جنبش را انتقال میدهند. «رنگهای سرد» (Cool colors) حامل احساس آرامش و سکون هستند. هنرمندان رنگهای سفید، سیاه و خاکستری را خنثی میدانند.
سایه، روشن و شدت
«روشن» (Tints)، «سایه» (Shades) و «شدت یا تن» (Tones) سه مفهوم در مورد رنگ هستند که عموما به شیوهای نادرست مورد استفاده قرار میگیرند. اگر رنگی با اضافه کردن رنگ سفید به وجود آید به آن روشن یا تینت گفته میشود. اگر به رنگی سیاه اضافه کنیم، رنگ تیرهتر را سایه میخوانند. در نهایت اگر رنگی را با خاکستری مخلوط کنیم، نتیجه شدت یا تن متفاوتی خواهد داشت.